معماری با مصالح کاغذی؛ اجرای بناهای موقت پس از سانحه

  عوارض نامطلوب آوارگی و بی­خانمانی ناشی از سوانح غیرمترقبه، جستجوی شیوه­های سریع و مناسب اسکان در شرایط اضطرار و موقت را به یکی از مهم­ترین مراحل بازسازی مبدل نموده است.   هرچند اسکان موقت دوره­ای کوتاه از مدت زمان بازسازی تا استقرار دائم (این دوره معمولاً تا زمان آماده شدن مسکن دائم چندین ماه و گاه تا یک و دو سال را شامل می­شود) و اسکان اضطرار دوره­ای به مراتب کوتاه­تر از آن را شامل می­شود اما غفلت از کیفیت زندگی سانحه دیدگان در این دو مرحله می­تواند عواقب نامطلوب و گاه جبران ناپذیری بر آسیب دیدگان داشته باشد.   توجه به کیفیت فضای کالبدی به­عنوان بستر زندگی و ارتقاء کیفیت آن خصوصاً برای سانحه­دیدگان که گرفتار آلام و صدمات ناشی از سانحه­ می­باشند موضوعی است که به­صورت جدی در معماری بازسازی باید مورد توجه قرار گیرد. از این منظر فضای سکونت اضطراری و موقت باید به­گونه­ای طراحی و آماده شود که ضمن حفاظت مردم از شرایط متغیر محیط طبیعی مانند گرما، سرما، باد، ریزش های جوی و مانند آن ضامن حداقل شرایط آسایش و راحتی آن­ها نیز باشد. از چنین دیدگاهی تحقق شرایط بهینه سکونت، در تمام مراحل معماری بازسازی، امتیازی ویژه در موفقیت آن محسوب می­شود.   این مقاله در پی آن است تا ضمن معرفی قابلیت­های معماری با کاغذ کیفیت های مناسب آن در ایجاد فضای موقت سکونت و تجارب و شیوه­های استفاده از کاغذ در اسکان سانحه دیدگان را مورد بررسی قرار دهد. به همین دلیل بخش اول به مقدمه­ای راجع به ضرورت روی­آوری به مصالح جدید، معرفی و شناخت کاغذ، خواص و نحوه تولید آن اختصاص دارد. بخش دوم تجارب کاربرد کاغذ در ساختمان و معماری، و مصداق های موفق در این زمینه را مورد توجه قرار می­دهد. در بخش سوم تجارب به­کارگیری کاغذ در بازسازی پس از سوانح همچنین تجربه ایران در این زمینه مورد توجه قرار می­گیرد و بالاخره قسمت پایانی به جمع بندی قابلیت­ها و امکان استفاده از آن در ساختمان و چشم انداز آتی به­کارگیری و نقشی که در معماری ایفا خواهد نمود، اختصاص یافته است.